DIAGNOZA I TERAPIA

INTEGRACJA SENSORYCZNA

Integracja sensoryczna jest procesem przetwarzania bodźców sensorycznych. Jest zdolnością do rozumienia, porządkowania i przetwarzania informacji dostarczanych z otoczenia i własnego ciała poprzez zmysł dotyku, propriocepcji (czucia głębokiego), układ przedsionkowy, wzrokowy, słuchowy, smakowy. Właściwe funkcjonowanie narządów zmysłów ma elementarne znaczenie dla rozwoju dziecka.
Diagnoza procesów integracji sensorycznej ma za zadanie wykazać czy istnieją problemy w zakresie przetwarzania (integracji) podstawowych układów zmysłowych (dotyku, propriocepcji czyli czucia głębokiego, układu przedsionkowego, wzroku, słuchu, smaku oraz zaburzeń z zakresu narządu ruchu). Jeżeli pojawiają się nieprawidłowości należy udać się na terapię SI.
Podstawą dobrze prowadzonej terapii jest kompleksowa diagnostyka. Terapię SI rozpoczynam zawsze od wnikliwej analizy problemów dziecka. Dobór stymulacji sensorycznych zależny jest od trudności, jakie wykazuje pacjent.

Specjalizuję się w diagnozie i terapii niemowląt i małych dzieci z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego (trudności z autoregulacją, regulacją emocji, ze snem, drażliwość, problem z koncentracją uwagi, nadruchliwość, niemowlęta „nieodkładalne”, tzw. high need baby) oraz w diagnozie i terapii dzieci starszych (m.in. problemy z koncentracją, trudności szkolne, zaburzenia koncentracji i koordynacji, niezintegrowane odruchy).
Należy pamiętać, iż bardzo ważne jest, aby w trakcie diagnozy SI  ocenić dziecko pod kątem zaburzeń posturalnych, wartości napięcia mięśniowego, reakcji nastawczych i równoważnych (tzw. BADANIE  FIZJOTERAPEUTYCZNE, wykonane przez doświadczonego w pracy z dziećmi fizjoterapeutę), gdyż ww. nieprawidłowości istotnie wpływają na obraz kliniczny pacjenta.

Terapia integracji sensorycznej jest ówcześnie bardzo popularną formą terapii. Jednakże nie każdy zdaje sobie sprawę, iż jest to nie tylko zabawa. Często słyszę, że tak fajnie się z dzieckiem „bawię”.  Oczywiście, że się bawię. Właśnie na tym to polega, jednak to nie tylko zabawa. Poprzez taką formę terapii jesteśmy w stanie modulować układ nerwowy i tylko przez zabawę dziecko jest w stanie nauczyć się, zakodować, zautomatyzować i zintegrować nowe umiejętności i czynności, z którymi wcześniej miało problem. To ciężka praca dla układów, zarówno narządu ruchu, jak i układów zmysłów.
Terapia SI ma formę zabawy, z wykorzystaniem specjalistycznego sprzętu (huśtawki, hamaki, drabinki, piłki, wałki, równoważnie, deskorolki, linki, itp.), co wpływa bezpośrednio na poprawę pracy ośrodkowego układu nerwowego, zwiększenie koncentracji czy koordynacji obustronnej i koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Diagnozować pod kątem trudności/zaburzeń integracji sensorycznej (oraz prowadzić terapię) można już od ok. 3 miesiąca życia.

Diagnoza SI to seria 3-4 spotkań z rodzicem i dzieckiem, rzetelna i kompleksowa obserwacja oraz analiza trudności w funkcjonowaniu zarówno sensorycznym, jak i motorycznym dziecka, przeprowadzenie testów, wykonanie raportu pisemnego oraz omówienie wyników i zaleceń do domu. Nie każde dziecko wymaga cotygodniowej terapii w gabinecie i sali integracji sensorycznej. Są trudności, nad poprawą których rodzic może pracować z dzieckiem w domu, będąc w kontakcie z terapeutą.

Kiedy warto wykonać diagnozę integracji sensorycznej i skorzystać z terapii SI:
-Nadruchliwość
-Trudności z koncentracją, deficyt uwagi
-Słaba koordynacja obustronna i koordynacja wzrokowo-ruchowa (np. łapanie piłki, rzucanie do celu)
-Duża niechęć do zajęć ruchowych (unikanie zabaw i gier ruchowych)
-Trudności w opanowywaniu nowych umiejętności motorycznych (np. jazda na rowerze, hulajnodze, wspinanie się, skakanie)
-Opóźniony rozwój motoryczny
-Częste przewracanie się, potykanie
-Opóźniony rozwój mowy
-Częste potykanie się, problemy z równowagą, wpadanie na różne sprzęty/przedmioty
-Nadwrażliwość na dotyk, niechęć do bycia dotykanym lub do dotykania różnorodnych faktur, częste wycieranie rączek, niechęć do noszenia niektórych rodzajów ubrań, niechęć do kąpania, mycia zębów, obcinania włosów, paznokci
-Zbyt duża chęć dotykania, „smakowania” różnorodnych przedmiotów i ludzi
-Nadwrażliwość na dźwięki
-Strach przed ruchem
-Poszukiwanie bardzo mocnych wrażeń (stała chęć huśtania, kręcenia, skakania)
-Unikanie huśtawek, karuzeli, zjeżdżalni, drabinek
-Słabe umiejętności manualne, niska precyzja rąk (dzieci, które nie lubią rysować, pisać)
-Niechęć do prac stolikowych (trudności w zakresie motoryki małej)
-Niezintegrowane odruchy
-Trudności w samoobsłudze (np. sznurowanie obuwia, zapinanie zamków czy guzików)
-Zaburzenia ze spektrum autyzmu (autyzm dziecięcy, autyzm atypowy, całościowe zaburzenia rozwoju, zespół Aspergera)
-Trudności w relacjach, trudności emocjonalne
-Wybiórczość pokarmowa
-Nadwrażliwość węchowa
-U niemowląt: drażliwość, częsty płacz i problemy z uspokojeniem, trudności z zasypianiem i snem, syndrom HNB (High Need Baby – tzw. „wrażliwe niemowlę”), dzieci nieodkładalne, nieprawidłowe napięcie mięśniowe (częste odginanie głowy, ciała do tyłu, trudności, niechęć do leżenia na brzuszku), unikanie bliskości, mocne szczypanie, ciągnięcie za włosy, niechęć do przytulania, niechęć do kąpania, itp.